sobota, 27 kwietnia 2013

Turówka wonna. Hierochloë odorata.

Wieloletnia trawa, rozłogowa, więc jeśli sadzić w ogrodzie to w pojemniku z wybitym dnem, żeby nie zarosła całej rabaty. Kwitnie wcześnie, pod koniec kwietnia.
Dobrze rośnie na stanowisku słonecznym. Źdźbła do suszenia zbiera się przed kwitnieniem.
Wysuszona, intensywnie pachnie sianem. Zapach zawdzięcza zawartości kumaryny.

piątek, 26 kwietnia 2013

poniedziałek, 8 kwietnia 2013

Fenologiczne pory roku.

Mając nadzieję, że śnieg zniknie i w końcu będzie można pójść do ogrodu chciałam przypomnieć sobie jakie fenologiczne pory roku  występują w Polsce.
Takie pory roku wyznaczane są nie na podstawie obserwacji  astronomicznych, ale przez występujące zjawiska przyrodnicze.

zdj. 1. Krokusy  Crocus.

 Na początek zaranie wiosny, przedwiośnie: jego początkiem jest kwitnienie leszczyny pospolitej Corylus avellana, później zaczyna pylić olsza Alnus glutinosa, kwitną wawrzynek wilczełyko Daphne mezereum, przebiśniegi Galanthus nivalis, następnie ziarnopłony Ficaria verna, zawilce Anemone nemorosa i A. ranunculoides,  przylaszczki Hepatica nobilis i kaczeńce Caltha palustris. Przedwiośnie, jest jedną z najdłuższych fenologicznych pór roku. Może ono trwać do 75 dni. Może zacząć się w ostatnich dniach stycznia, albo jak w tym roku dopiero z początkiem kwietnia.
 Zdj. 2 Przylaszczka pospolita Hepatica nobilis.

Wtedy będzie jednak trwać tylko kilka dni, bo przyjdzie kolej na następną porę roku pierwiośnie, które może trwać od 13 do 37dni. W tym czasie cieszymy się kwiatami pierwiosnków Primula officinalis, wiśni Prunus cerasus, czereśni Prunus avium, gruszy Pyrus communis i jabłoni Malus silvestris, a także poziomki Fragaria vesca, i borówki czarnej Vaccinium myrtillus, cieszy nas delikatna zieleń młodych liści buków Fagus silvatica i dębów szypułkowych Quercus robur.
Przedwiośnie przypada na kwiecień i maj.
Pełnia wiosny, która trwa od 13 do 34 dni, występuje w maju lub w czerwcu, a wyznacza ją kwitnienie lilaka pospolitego Syringa vulgaris, jarząbu pospolitego Sorbus aucuparia, kasztanowca Aesculus hippocastanum oraz chabra bławatka Centaurea cyanus i jaskra ostrego Ranunculus acer. W tym też czasie kłosi się (wytwarza kłosy) żyto ozime Secale cereale.
Potem przychodzi pora na wczesne lato, które trwa między 18 a 50 dni i przypada w maju lub w połowie czerwca. Wczesnym latem kwitnie bez czarny Sambucus nigra, robinia akacjowa Robinia pseudacacia, dziurawiec Hypericum perforatum i grzybień biały Nymphaea alba, pojawiają się kłosy żyta jarego i owoce poziomki.
Między czerwcem a początkiem września trwa lato, kwitnie wtedy lipa drobnolistna Tilia cordata, dojrzewają maliny Rubus ideus, owoce bzu czarnego i jarząbu, trwają żniwa.
Następnie przychodzi pora na jesień, malowniczą złotą jesień, w czasie której żółkną liście lipy, klonu pospolitego Acer platanoides, brzozy brodawkowatej Betula pendula i kasztanowca, oraz późną jesień, trwającą w listopadzie lub na poczatku grudnia, do chwili  gdy spadną wszystkie liście buków i brzóz. Gdy kończy się wegetacja roślin zaczyna się zima, umownie przyjmuje się, że jej początek to trzy następujące po sobie dni z ujemną temperaturą. Zima może trwać od listopada do kwietnia.
Znajomość fenologicznych pór roku to nie tylko "sztuka dla sztuki", warto przecież wiedzieć kiedy jest najlepsza pora na wykonywanie prac w ogrodzie. Przykładem niech będzie cięcie i odkrywanie róż. Jest to kwestia, mówiąc oględnie dość delikatna, róże są kapryśne i można się bać, że jeśli odkryjemy je za wcześnie delikatne pąki zmarzną, aby spokojnie przystąpić do tego zadania wystarczy zapamiętać jedną zasadę: róże odkrywamy i tniemy na początku kwitnienia forsycji pośredniej.

piątek, 5 kwietnia 2013

Pszczoły.

Miało być o fenologicznych porach roku, ale będzie o pszczołach i Francji. Informacja agencji Reuters'a.
"The roof of France's National Assembly is ready to buzz with activity after the arrival of three large bee hives this week as part of a project to promote pesticide-free honey.
The bees are expected to be moved in once the weather warms up, should produce up to 150 kg of honey a year and help pollinate flowering plants around the capital at a time of worldwide decline in bee numbers.
 
The project is part of a new trend across Europe to put bee colonies on city rooftops, taking advantage of the fact that bees adapt well to urban living and can target the many varieties of long-blooming inner-city greenery.
"This is a great symbol for us," Thierry Duroselle, head of the Society of French Beekeepers, talking to Reuters about the new hives perched atop part of the grandiose 18th Century palace on the Seine River that houses the lower house of parliament.
"We think it's a nice opportunity to educate people - the public and politicians - on the role of bees."
Despite their reputation for painful stings, bees are vital for human existence. A global decline in their numbers, the reasons for which are baffling scientists, is alarming everyone from farmers to European Union policy makers.
The loss of habitat due to urban expansion, and, in France, an invasion of bee-eating Asian hornets, is adding to a phenomenon known as Colony Collapse Disorder.
More than two-thirds of the 100 crop species that provide 90 percent of the world's food are pollinated by bees, including fruit, nuts and grains. A 2011 United Nations report estimates the work done by bees and other pollinators to help food crops reproduce is worth 153 billion euros (129 billion pounds) a year.
The EU is still battling to agree on a ban of farm pesticides linked to the decline of honeybees, but studies show the insects adapt well to city living as the plants they encounter there have been treated with fewer chemicals.
While bee colonies adhere to a firmly royalist system, the hives have been painted in the post-revolutionary French flag colours of red, white and blue in a nod to the swarm of lawmakers below in the Fifth Republic's lower house.
Six volunteer beekeepers from among the National Assembly staff will tend the hives, which are nestled together on a raised platform on the roof of a rear palace building.
Despite their enviable Parisian vista, the bees will be packed tightly into their windowless homes, with each of the hives housing up to 50,000 bees in the summer months, a population that will drop to 15,000 in the winter.
Left-wing lawmaker Laurence Dumont said estimated annual honey production should fill around 800 pots a year which would be given to schoolchildren on educational visits or charities.
The farm ministry is working to revive beekeeping and reduce a dependence on imported honey, and Paris already sports bee hives atop other prestigious buildings including the Garnier Opera and the swanky Tour d'Argent left-bank restaurant.
Meanwhile another species began doing its civic duty in the city this week as four fluffy black sheep were unleashed in a public garden under a new plan to use grazing animals, rather than machines, to trim city lawns."
(Reporting by Tara Oakes; Editing by Catherine Bremer and Paul Casciato)



Beekeepers and employees install three beehives in the blue, white, red colours of the French national flag on the roof of the National Assembly in Paris April 3, 2013. REUTERS/Jacky Naegelen
By Tara Oakes
I to by było na tyle.

wtorek, 2 kwietnia 2013

Pachnące rośliny.

Wiosenne słońce wpadające przez otwarte okno, świeże kwiaty w wazonie, zapach kawy to dobry przepis na spokojny niedzielny poranek.
Zapachy poprawiają nastój, uspokajają, pobudzają...
Olejki eteryczne mogą występować w różnych organach rośliny, w kwiatach, liściach i łodydze, w korze, owocach, nasionach, i korzeniach, a dodatkowo każda część rośliny może zapachnieć odmiennie.
Zapachy roślin rządzą się własnymi prawami; są rośliny, które pachną mocniej w słońcu np. lawenda, szałwia czy bazylia, są takie, które mocniej pachną wieczorem (np. maciejka, petunia, surfinia, rezeda, wiciokrzew) albo w trakcie suszenia (estragon, marzanka wonna, turówka wonna).
Odczuwanie zapachu jest sprawą indywidualną; to co jednej osobie wydaje się zapachem przyjemnym, dla innej może być drażliwe czy duszące.
Dla własnego użytku pachnące rośliny można podzielić według różnych kryteriów, np. terminu kwitnienia, pory dnia, kiedy zapach jest najintensywniejszy, rodzaju zapachu.
A. W zależności od czasu kwitnienia rośliny można podzielić na:
-rośliny wczesnej wiosny: oczar (luty), mahonia (k. kwietnia p. maja), forsycja (kwietniu),
- rośliny wiosny: hiacynty, narcyzy, fiołki, rannik zimowy, tulipany, smagliczka skalna, marzanka wonna, konwalie,
- rośliny późnej wiosny i lata: kalina koreańska (przełom kwietnia i maja), azalia pontyjska (k. kwietnia i maj), lilaki, czeremcha (połowa maja), kielichowiec wonny, wiciokrzew (maj i czerwiec), goździki, floksy, lilie, piwonie, robinia (czerwiec) róże, jaśminowiec wonny (czerwiec), lipa (czerwiec i lipiec), lawenda wąskolistna, groszek pachnący, budleja dawida,
- rośliny pachnące przez cały sezon wegetacyjny: iglaki, np. jodła balsamiczna i jednobarwna, jałowce, sosny,  której zapach najintensywniej czuć w czasie gorących letnich dni, heliotrop (od lipca do przymrozków), jednoroczne rośliny i zioła: petunie, surfinie, heliotrop, bazylia, lewkonia, tytoń.
B. Pory dnia, kiedy rośliny pachną najintensywniej.
-godziny przedpołudniowe konwalie,
-godziny popołudniowe lawenda, szałwia, bazylia, macierzanka, heliotrop, smagliczka, iglaki,
-godziny wieczorne i nocą pachną maciejka, rezeda, tytoń ozdobny, datura, werbena, petunia, nemezja, psianka jaśminowa, smagliczka, maciejka, kocimiętka, szałwia jednoroczna, lilia, groszek pachnący, lukrecja.
C. Rodzaj zapachu.
- zapachy cytrusowe: melisa, bazylia cytrynowa, jodła jednobarwna, pelargonia (pelargonium x species "Lemon"), tymianek cytrynowy,
- kwiatowe: jaśminowiec, róża, fiołek, konwalia, lilak pospolity,
- orientalne (pachnące cynamonem i wanilią): heliotrop, bazylia cynamonowa, bazylia waniliowa, kalina wonna,
- paprociowe, i tu niespodzianka, do tej grupy zapachów zalicza się lawendę i turówkę wonną,
-nieprzyjemny zapach poczujemy przebywając w pobliżu np.cesarskiej korony, szczodrzeńca, aksamitek i czarnego bzu.